Spis treści
W życiu niemowlaka bardzo szybko można wprowadzić wspólne zabawy i ćwiczenia, by wspomóc jego naturalny rozwój psychoruchowy. Maluchy rozwijają się bardzo szybko, a wprowadzenie ćwiczeń pomoże im kształtować równowagę oraz motorykę. Poznaj sposoby na aktywność fizyczną dla najmłodszych.
Ćwiczenia dla niemowlaka to zadanie dla taty
Tato, jesteś stworzony do zabaw z Twoją pociechą! Okazuje się bowiem, że zabawa z dzieckiem to jedna z tych czynności, którą ojcowie wykonują znacznie lepiej od mam1Sikorska, M. Nowa matka, nowy ojciec, nowe dziecko. O nowym układzie sił w polskich rodzinach. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, 2009 – to tata wymyśla najlepsze zabawy dla niemowląt. Gdy dodamy do tego fakt, że gimnastyka dla niemowląt jest jak najbardziej wskazaną formą aktywności, to masz już odpowiedź na to, co powinieneś robić ze swoją pociechą podczas spędzania wspólnie czasu. Niemowlaki rozwijają się w błyskawicznym tempie i szybko mają dość ciągłego leżenia na plecach. Wtedy odkrywają obracanie się na brzuszek. Po chwili coraz lepiej kontrolują ruchy rączek i nóżek i nagle… Orientujemy się, że już raczkują! Zabawami ruchowymi i ćwiczeniami możemy wspomóc dziecko w rozwoju motoryki i nabywaniu nowych umiejętności ruchowych.
Wytyczne do zabawy z niemowlakiem
Wczesne dzieciństwo jest kluczowym momentem, by rozpocząć zdrowy, aktywny styl życia2 Jones R.iwsp., Tracking physical activity and sedentary behavior in childhood: a systematic review, Am J Prev Med. 2013 Jun;44(6):651-8.. Dlatego pamiętaj o regularnej aktywności fizycznej maluszka.
Wytyczne dotyczące aktywności fizycznej niemowląt3 Active Start. A Statement of Physical Activity Guidelines for Children Birth to Five Years. 2nd ed. Reston, VA NASPE 2009.:
- Angażuj niemowlaka w codzienne aktywności fizyczne, które będą go uczyły eksplorowania świata
- Umiejscawiaj malucha tak, by ułatwiać mu aktywność fizyczną i nie ograniczać jego ruchów (mata edukacyjna lub kojec nie ograniczają ruchów i pozwalają na bezpieczną i nieograniczoną aktywność ruchową)
- Tak wybieraj miejsce zabawy, by maluch był w nim bezpieczny
- Dobieraj takie aktywności fizyczne, które sprzyjają rozwojowi nowych umiejętności ruchowych
- Pamiętaj, jak ważna jest aktywność fizyczna niemowlaka – ułatwiaj mu możliwość swobodnego poruszania się.
- Nie zapomnij o ruchu na świeżym powietrzu!
Pomysły na ćwiczenia dla niemowlaka
Niemowlaki poruszając się w łóżeczku, podczas kąpieli i przy każdym wyciąganiu zażywają sporej dawki ruchu. Pomimo tego dodatkowe kreatywne zabawy ruchowe dla niemowląt są wskazane, gdyż maluchy bardzo szybko się rozwijają i warto ten rozwój wspomóc. Oto przykłady ćwiczeń i zabaw z niemowlakiem, które zaangażowany tata może wprowadzić w życie:
- Kładź dziecko na brzuszku na kilka minut, pokazuj mu w tym czasie zabawkę, by mobilizować je do podnoszenia głowy. Zwracaj uwagę, czy ćwiczenie nie jest dla Twojej pociechy zbyt trudne i czy nie sprawia mu bólu.
- Gdy niemowlę jest na brzuchu, możesz ten czas wykorzystać również na naukę pełzania. Gdy podeprzesz dłońmi zgięte nóżki dziecka, to instynktownie zacznie odpychać się nimi, czując przeszkodę.
- Mimo że noworodki staramy się trzymać poziomo to nawet u takich maluchów czasami można od tej pozycji odstąpić – pod warunkiem że dziecko czuje się dobrze i nie protestuje. Dla takich maluchów to już jest ćwiczenie!
- Trochę starsze można lekko pionizować – dziecko jest zwrócone plecami, głowę i tułów opiera o brzuch rodzica. Jedną ręką wystarczy podtrzymać mu pupę, drugą asekurować jego tułów. Potem można wprowadzić zabawę w zegar – podnieś dziecko i kołysz jego nóżkami jak wahadłami zegara, powtarzając przy tym „klasyczne” tik-tak.
- Połóż niemowlę na boku i zachęcaj je do przewrotów na plecy.
- Świetnym rozwiązaniem może być też chodzenie z niemowlakiem na basen, gdyż ćwiczenia w wodzie pozytywnie wpływają na jego rozwój. Można się zapisać na specjalne zajęcia prowadzone pod okiem instruktorów.
Na tablet i smartfon dzieci mają jeszcze czas!
Smartfony towarzyszą nam na co dzień. Mogłoby się wydawać, że urządzenia te mogą być pomocne w mobilizowaniu niemowlaków do różnych ćwiczeń – w końcu mogą przyciągać wzrok atrakcyjnymi obrazami i dźwiękiem, co mogłoby być pomocne np. przy ćwiczeniach z podnoszeniem główki. Okazuje się jednak, że przez pierwsze 2,5 roku życia dzieci powinny unikać jakichkolwiek multimediów ekranowych (jedynym wyjątkiem są czaty wideo). Takie są zalecenia Amerykańskiej Akademii Pediatrii4 American Academy of Pediatrics Council on Communications, Media and Young Minds. Pediatrics, 2016, 138.5..
Dzieci poniżej 2. roku życia powinny poznawać świat bezpośrednio i poprzez interakcje społeczne ze swoimi opiekunami. Tak mogą rozwinąć umiejętności poznawcze, językowe, motoryczne i społeczno-emocjonalne5 American Academy of Pediatrics Council on Communications, Media and Young Minds. Pediatrics, 2016, 138.5..
Ze względu na niedojrzałą w tym wieku pamięć i ograniczone umiejętności skupienia uwagi, niemowlęta i małe dzieci nie potrafią uczyć się z tradycyjnych mediów cyfrowych, na tym samym poziomie, jak robią to w interakcji z opiekunami6 Barr R. Memory constraints on infant learning from picture books, television, and touchscreens. Child DevPerspect. 2013;7(4):205–210.
W przypadku dzieci w wieku poniżej 2 lat dowody na korzyści płynące z korzystania z mediów są nadal nieprzekonujące. Jak się okazuje, interakcja rodziców z dzieckiem w trakcie korzystania z mediów ma tu kluczowe znaczenie. Należy też pamiętać, że istnieje sporo dowodów na szkodliwość nadmiernego korzystania z multimediów. Dlatego zaangażowany tata powinien na czas zabaw i aktywności fizycznej z niemowlakiem odłożyć telefon. Jeszcze przyjdzie na to czas, by z niego korzystać we wspólnych zabawach, a w tym okresie lepiej postawić na wyżej wymienione atrakcje dla dzieci.
Wprowadzone zmiany zostały zapisane.