Spis treści
Bezpieczeństwo ważne przy wyborze żywności
Zapewnienie bezpieczeństwa żywności to wartość priorytetowa, o której Rodzice i Opiekunowie powinni pamiętać przygotowując posiłki dla swoich pociech. Myśląc o bezpiecznych posiłkach powinniśmy pamiętać o ich odpowiednim przygotowaniu jak dokładne mycie, czyszczenie czy dokładne gotowanie w przypadku produktów odzwierzęcych. Oprócz odpowiedniego przygotowania posiłku dla malucha ważny jest też surowiec, którego używamy! Rosnąca popularność produktów ekologicznych świadczy o tym, że jesteśmy coraz bardziej świadomi tego, jak ważna jest jakość produktów, które przygotowujemy dla naszych bliskich.
Żywność ekologiczna, czyli jaka?
Uprawa lub hodowla, a następnie znakowanie żywności ekologicznej jest regulowane prawnie1Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 848/2018 z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylającym rozporządzenie Rady (WE) nr 834/2007 i rozporządzeniach delegowanych.. Żywność ekologiczna to taka żywność, która pochodzi z ekologicznych gospodarstw, stosujących się do restrykcyjnych zasad. Do najważniejszych zasad należą:
- Brak używania sztucznych nawozów i pestycydów przy uprawie roślin
- Odpowiednie warunki i dostęp do pastwisk i paszy przy hodowli zwierząt
- Zakaz stosowania profilaktycznie antybiotyków
- Brak GMO, czyli organizmów zmodyfikowanych genetycznie
- Brak napromieniowania
- Znaczne ograniczenia w stosowaniu dodatków do żywności. Dozwolone są między innymi kwasy spożywcze, przeciwutleniacze czy regulatory pH
- Oddzielne pakowanie- żywność ekologiczna i konwencjonalna muszą być pakowane oddzielnie 2Bezpieczeństwo żywności a potrzeby żywieniowe niemowląt i małych dzieci” z 2022 r..
Gwarancją, że dany produkt spełnia te wymogi (m.in., że co najmniej 95% masy składników to składniki ekologiczne) jest jego oznakowanie tak zwanym euro liściem (Rycina 1) 3Bezpieczeństwo żywności a potrzeby żywieniowe niemowląt i małych dzieci” z 2022 r.. Producent żywności ekologicznej powinien mieć certyfikat potwierdzający stosowanie metod produkcji zgodnych z kryteriami rolnictwa ekologicznego. Taki dokument wydawany jest na rok i powinien być odnawiany.
Porównanie żywności ekologicznej i żywności ogólnego przeznaczenia (Tabela 1)4Bezpieczeństwo żywności a potrzeby żywieniowe niemowląt i małych dzieci” z 2022 r..
| Żywność ekologiczna | Żywność ogólnego przeznaczenia |
| Niektóre badania sugerują, że żywność pochodzenia roślinnego charakteryzuje wyższą gęstością energetyczną i większą ilością składników odżywczych. | Niektóre badania sugerują, że żywność pochodzenia roślinnego ma więcej wody, co wpływa na mniejszą wartość odżywczą na 100g oraz utrudnia przechowywanie i sezonowanie. |
| Niektóre badania sugerują, że żywność pochodzenia zwierzęcego ma mniej tłuszczu ogółem i więcej korzystnych kwasów tłuszczowych nienasyconych, a mniej niezalecanych kwasów tłuszczowych nasyconych. | Niektóre badania sugerują, że żywność pochodzenia zwierzęcego ma więcej tłuszczu ogółem i więcej niekorzystnych kwasów tłuszczowych nasyconych. |
| Według prawa nie zawiera syntetycznych dodatków do żywności. | Może zawierać syntetyczne dodatki do żywności. |
| Według opinii konsumentów żywność ekologiczna jest bardziej atrakcyjna w smaku i bardziej aromatyczna. | Może zawierać dodatki, które poprawiają smak, kolor, zapach i teksturę. |
| Wyższa cena. | Zazwyczaj niższa cena. |
Czy ekologiczne produkty to sposób na bezpieczną i zdrową dietę niemowląt i małych dzieci?
Określenie „żywność ekologiczna” często błędnie jest używana zamiennie z wyrażeniem „zdrowa żywność”. „Zdrowa żywność” to nazwą stworzoną wyłącznie dla celów marketingowych. Niemowlęta i małe dzieci to szczególna grupa konsumentów. Sięgając po surowce ekologiczne spodziewamy się, że dania z nich przyrządzone będą bezpieczne, szczególnie dla niemowlęcia. Przed żywnością ekologiczną nie są stawiane te same wymagania co żywności dla niemowląt i małych dzieci. Otrzymanie certyfikatu żywności ekologicznej to wynik spełnienia norm w zakresie produkcji żywności, a nie dopasowania pod potrzeb żywieniowe najmłodszych, czy zawartości niektórych zanieczyszczeń. Czy zatem uprawa we własnym ogródku warzyw i owoców to dobre źródło do rozszerzania diety niemowlęcia? Nie zawsze, bo trudno samemu ocenić bezpieczeństwo i jakość gleby czy produktu końcowego. Natomiast prawo polskie i unijne wyraźnie zaznacza, że normy dla zanieczyszczeń w żywności dla niemowląt i małych dzieci powinno być znacznie bardziej rygorystyczne niż dla żywności ogólnego spożycia. Oznacza, to, że żywność produkowana z myślą o najmłodszych podlega ścisłym regulacjom prawnym.
| Zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia w żywieniu niemowląt i małych dzieci należy wykorzystywać żywność wysokiej jakości, naturalną, mało przetworzoną, najlepiej pochodzącą z kontrolowanych upraw i/lub hodowli, bądź gotowe przetwory produkowane dla niemowląt i małych dzieci, które muszą spełniać określone przepisami prawa żywnościowego rygorystyczne wymagania dotyczące składu, wartości odżywczej i jakości zdrowotnej 5Bezpieczeństwo żywności a potrzeby żywieniowe niemowląt i małych dzieci” z 2022 r.. |
Co więcej, zgodnie z prawem żywność przeznaczona dla niemowląt i małych dzieci musi odpowiadać na unikalne potrzeby i ograniczenia dojrzewającego organizmu, spełniając ściśle określone normy bezpieczeństwa, często bardziej rygorystyczne niż w przypadku żywności ogólnego spożycia. Jak odróżnić żywność przeznaczoną dla niemowląt i małych dzieci? Na opakowaniu musi się znaleźć wskazanie wieku np. po 6 miesiącu.
Eko produkty z oznaczeniem wieku na opakowaniu
Coraz częściej możemy spotkać już żywność ekologiczną dla najmłodszych – pamiętajmy jednak, że również w przypadku żywności ekologicznej, oznaczonej m.in. logo produkcji ekologicznej, tzw. euro liściem, jeżeli jest ona przeznaczona dla najmłodszych konsumentów, to na etykiecie musi znaleźć się wskazanie wieku. Jeżeli opakowanie nie ma wyróżnionej informacji dotyczącej wieku, oznacza to, że nie jest to żywność przeznaczona dla niemowląt i małych dzieci, a dla ogólnej populacji dzieci starszych lub osób dorosłych. Przy wyborze produktów dla maluchów Rodzice powinni się kierować składem produktu i możliwości żywieniowych dziecka np. umiejętność gryzienia. Wszystkie produkty dopuszczone do obrotu są badane, zatem zarówno żywność konwencjonalna, jak i ekologiczna z oznaczeniem wieku po 4., po 6., po 9., po 12. miesiącu życia jest bezpieczna i dostosowana do potrzeb małego dziecka 6Bezpieczeństwo żywności a potrzeby żywieniowe niemowląt i małych dzieci” z 2022 r..
