Spis treści
Zaparcia to problem wielu osób we współczesnym świecie. Z uwagi na fizjologię ciąży (zmiany hormonalne oraz rosnąca macicę) zaparcia bardzo często doskwierają także przyszłym mamom. Ta dolegliwość znacznie obniża komfort życia, a w dłuższym okresie może przyczyniać się do powstawania hemoroidów, a nawet zwiększać ryzyko wystąpienia nowotworu jelita grubego1Świątkowska D. 2013. Poradnik żywienia kobiet w ciąży. Instytut Matki i Dziecka Klinika Położnictwa i Ginekologii, Warszawa. 2Świątkowska D. 2013. Poradnik żywienia kobiet w ciąży. Instytut Matki i Dziecka Klinika Położnictwa i Ginekologii, Warszawa.. Skąd się biorą zaparcia u ciężarnych i jak można sobie z nimi skutecznie radzić?
Skąd się biorą zaparcia w ciąży?
Odsetek kobiet cierpiących na zaparcia i zatwardzenie w ciąży wzrasta kilkakrotnie w porównaniu z pozostałymi kobietami.3Tylec-Osóbka, E., Wojtuń, S., Gil, J., 2012. Podstawowe zasady postępowania w przebiegu chorób układu pokarmowego u kobiet w ciąży. Pediatria i Medycyna Rodzinna, 8, 4, 315-323. Na początku III trymestru ciąży zaparcia mogą się nasilić.4Świątkowska D. 2013. Poradnik żywienia kobiet w ciąży. Instytut Matki i Dziecka Klinika Położnictwa i Ginekologii, Warszawa. Zaparcia w ciąży pojawiają się na skutek zmian hormonalnych w organizmie, które osłabiają pracę mięśni jelit. Rosnąca macica uciska jelita i przemieszcza je, co również wpływa na powstawanie zaparć, ponieważ spowalnia perystaltykę.5Tylec-Osóbka, E., Wojtuń, S., Gil, J., 2012. Podstawowe zasady postępowania w przebiegu chorób układu pokarmowego u kobiet w ciąży. Pediatria i Medycyna Rodzinna, 8, 4, 315-323. Dodatkowo ograniczona aktywność fizyczna, obecność powiększających się hemoroidów, suplementacja wapniem czy żelazem nie pozostają obojętne na organizm przyszłej mamy i przyczyniają się do nasilenia problemu z zaparciami.6Tylec-Osóbka, E., Wojtuń, S., Gil, J., 2012. Podstawowe zasady postępowania w przebiegu chorób układu pokarmowego u kobiet w ciąży. Pediatria i Medycyna Rodzinna, 8, 4, 315-323.
Jak za pomocą diety radzić sobie z zaparciami w ciąży?
Najlepszym sposobem na doskwierające zaparcia w ciąży jest racjonalna dieta, bogata w błonnik pokarmowy, kobiety ciężarne powinny spożywać od 20 do 40 g na dobę7Wendołowicz, A., Stefańska, E., Ostrowska, L., 2014. Żywienie kobiet w okresie ciąży. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 20, 3, 341-345. Wybieraj produkty z pełnego przemiału (mąka razowa pełnoziarnista, orkiszowa, pieczywo razowe, kasza gryczana, jęczmienna, ryż pełnoziarnisty, makarony)8Świątkowska D. 2013. Poradnik żywienia kobiet w ciąży. Instytut Matki i Dziecka Klinika Położnictwa i Ginekologii, Warszawa.. Staraj się jeść regularnie. Wprowadź do jadłospisu świeże warzywa i owoce (np. marchew, brokuły, seler, jabłka, pomarańcze)9Wendołowicz, A., Stefańska, E., Ostrowska, L., 2014. Żywienie kobiet w okresie ciąży. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 20, 3, 341-345 suszone owoce (np. morele, śliwki), a także orzechy i pestki. W codziennej diecie pamiętaj również o mlecznych, naturalnych napojach fermentowanych takich jak kefir, jogurt, kwaśne mleko10Świątkowska D. 2013. Poradnik żywienia kobiet w ciąży. Instytut Matki i Dziecka Klinika Położnictwa i Ginekologii, Warszawa.. Dodatkowo, w ciąży wzrasta zapotrzebowanie na wodę, a prawidłowe nawodnienie organizmu znacznie ogranicza zaparcia11Wendołowicz, A., Stefańska, E., Ostrowska, L., 2014. Żywienie kobiet w okresie ciąży. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 20, 3, 341-345. Dlatego w ciągu dnia wypij minimum 2,3 do 2,5 litra niesłodzonych płynów.12Jarosz M., Normy żywienia dla populacji polskiej–nowelizacja. IŻŻ, Warszawa, 2012.
Zawartość błonnika pokarmowego w wybranych produktach spożywczych 13Kunachowicz H. i inni, 2012. Wartość odżywcza wybranych produktów spożywczych i typowych potraw. Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
| Produkt | Błonnik (g/100g produktu) | Produkt | Błonnik (g/100g produktu) |
| Otręby pszenne | 42,4 | Makarony | 2,7 |
| Siemie lniane | 28 | Szpinak | 2,7 |
| Fasola (nasiona) | 15,7 | Kapusta | 2,5 |
| Jabłka suszone | 10,3 | Brokuły | 2,5 |
| Płatki jęczmienne | 9,6 | Rzodkiewka | 2,5 |
| Śliwki suszone | 9,4 | Kasza manna | 2,5 |
| Pummpernikiel | 9,4 | Ryż biały | 2,4 |
| Ryż brązowy | 8,7 | Buraki | 2,2 |
| Chleb żytni razowy | 8,4 | Kapusta kwaszona | 2,1 |
| Muesli z owocami suszonymi | 8,0 | Kiwi | 2,1 |
| Porzeczki czarne | 7,9 | Gruszka | 2,1 |
| Orzeszki arachidowe | 7,3 | Jabłko | 2,0 |
| Płatki owsiane | 6,9 | Papryka | 2,0 |
| Maliny | 6,7 | Pomarańcze, mandarynki | 1,9 |
| Bułki grahamki | 6,7 | Grejpfrut | 1,9 |
| Płatki kukurydziane | 6,6 | Bułki pszenne | 1,8 |
| Rodzynki | 6,5 | Truskawki | 1,8 |
| Chleb graham | 6,4 | Banany | 1,7 |
| Groszek zielony | 6,0 | Cebula | 1,7 |
| Chleb chrupki | 6,0 | Śliwki | 1,6 |
| Kasza gryczana | 5,9 | Winogrona | 1,5 |
| Bób | 5,8 | Ziemniaki | 1,5 |
| Brukselka | 5,4 | Sałata | 1,4 |
| Kasza jęczmienna (pęczak) | 5,4 | Pomidory | 1,2 |
| Pietruszka korzeń | 4,9 | Wiśnie | 1,0 |
| Seler korzeniowy | 4,9 | Dżemy, marmolady | 0,5-2,8 |
| Marchew | 3,6 | Mięso i wędliny | 0,0 |
| Czarne jagody | 3,2 | Ryby | 0,0 |
| Agrest | 3,0 | Produkty mleczne | 0,0 |
Co jeszcze, oprócz diety pomaga w walce z zaparciami w ciąży?
Oprócz stosowania właściwej diety na zaparcia w ciąży pomaga regularna aktywność fizyczna. Jeśli ciąża przebiega prawidłowo i nie ma żadnych przeciwskazań, należy włączyć do codziennego planu dnia proste ćwiczenia ruchowe. W czasie ciąży wskazane są spacery, pływanie i aqua aerobik, joga, pilates i fitness skierowany do kobiet ciężarnych. Aby skorzystać z efektów regularnej aktywności fizycznej wystarczy ćwiczyć 30 minut dziennie, 5 razy w tygodniu.14Torbè D., Torbè A., Ćwiek D., 2013. Aktywność fizyczna kobiet w ciąży o fizjologicznym przebiegu. Nowa Medycyna, 4, 174-179.
Nie stosuj środków przeczyszczających, drażniących jelita, szczególnie bez konsultacji z lekarzem – nie są one wskazane w czasie ciąży.15Tylec-Osóbka, E., Wojtuń, S., Gil, J., 2012. Podstawowe zasady postępowania w przebiegu chorób układu pokarmowego u kobiet w ciąży. Pediatria i Medycyna Rodzinna, 8, 4, 315-323.
Wprowadzone zmiany zostały zapisane.