Spis treści
Ten artykuł omawia korzyści z picia wody i zalety wody, oraz to, jak wpływa na organizm matki i dziecka
Woda jest składnikiem niezbędnym do życia, dlatego tak bardzo potrzebuje jej zarówno mama jak i dziecko. Pełni istotne funkcje w naszym organizmie, a zapotrzebowanie na nią zmienia się w zależności od etapu życia. Wniosek jest zatem prosty: Mamo, Maluchu: pij wodę!
Właściwości wody
Woda stanowi strukturalną część wszystkich komórek i tkanek w naszym organizmie. Ciało noworodka w 75% składa się z wody, a jej zawartość wraz z wiekiem zmniejsza się – w organizmie dorosłego człowieka stanowi 65% masy ciała1Stanowisko Grupy Ekspertów w sprawie zaleceń dotyczących spożycia wody i innych napojów przez niemowlęta, dzieci i młodzież, Standardy Medyczne/Interna, 2010, T. 1, 7–15. Woda zapewnia prawidłowe funkcjonowanie organizmu2Jarosz M., Normy żywienia dla populacji polskiej, IŻŻ, Warszawa, 2017.:
- dostarcza cennych składników mineralnych, takich jak potas, magnez, sód;
- pełni również funkcję uniwersalnego rozpuszczalnika, tworząc wewnątrz organizmu środowisko, w którym mogą zachodzić niezbędne do życia reakcje chemiczne;
- uczestniczy w transporcie składników odżywczych oraz pomaga w usuwaniu toksyn i innych szkodliwych substancji z organizmu;
- pobudza również metabolizm i wpływa pozytywnie na pracę wątroby oraz jelit.
Ważną funkcją jest jej udział w regulacji temperatury ciała3Poradnik żywienia dziecka w wieku od 1. do 3. roku życia, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2013. Dlatego mama powinna szczególnie dbać o odpowiednie nawodnienie organizmu, a u swojej pociechy od najmłodszych lat wyrabiać nawyk picia wody4Szajewska H. i wsp., Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia PTGHiŻD. Pediatria, 2014, 11.3 321-338..
Z jakiego powodu warto pić wodę w ciąży?
Zdrowe nawodnienie jest nieodłącznym elementem w przypadku komponowania diety kobiet w ciąży. Podczas ciąży w organizmie kobiety zachodzi wiele zmian fizjologicznych. Zwiększa się objętość krążącej krwi, rozwijają się tkanki płodowe, zwiększa się masa narządów. W związku z tym zwiększa się również zapotrzebowanie na wodę5Poradnik żywienia dla kobiet w ciąży, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2013.
Już od początku ciąży woda pełni ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu zapłodnionej komórki jajowej. Płyn owodniowy w ok. 99% składa się właśnie z wody, a jego objętość w czasie trwania ciąży wzrasta6Poradnik żywienia dla kobiet w ciąży, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2013. Ponadto woda przenika przez łożysko z układu krążenia matki do płodu, któremu jest niezbędna do rozwoju i prawidłowego funkcjonowania. Właściwe nawodnienie w ciąży pomoże także w walce z dolegliwościami pojawiającymi się w I trymestrze, takimi jak: nudności, wymioty, zaparcia czy suchość skóry7Poradnik żywienia dla kobiet w ciąży, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2013.
Dlaczego warto pić wodę w czasie laktacji?
Prawidłowe nawodnienie organizmu stanowi podstawę do produkcji odpowiedniej ilości mleka przez kobiety chcące karmić piersią8Borszewska-Kormacka M. i wsp., Stanowisko grupy ekspertów w sprawie zaleceń żywieniowych dla kobiet w okresie laktacji, Stand Med Pediatr, 2013, 10 265-279. Woda jest głównym składnikiem mleka matki, to rozpuszczalnik wszystkich składników pokarmu, woda zaspokaja też pragnienie i nawadnia organizm dziecka9Poradnik karmienia piersią według zaleceń Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci, Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Mimo że ilość wypitej wody nie przekłada się bezpośrednio na produkcję mleka to odwodnienie matki może mieć istotny wpływ na rozwój i przebieg laktacji10Borszewska-Kormacka M. i wsp., Stanowisko grupy ekspertów w sprawie zaleceń żywieniowych dla kobiet w okresie laktacji, Stand Med Pediatr, 2013, 10 265-279. Dlatego mamie karmiącej zaleca się wypijanie odpowiedniej ilości płynów (2,7 l dziennie11Jarosz M., Normy żywienia dla populacji polskiej, IŻŻ, Warszawa, 2017.) – głównie niskozmineralizowanej wody mineralnej lub wód źródlanych12Poradnik karmienia piersią według zaleceń Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci, Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Pij wodę już od niemowlaka
W pierwszym półroczu życia dziecka, jeśli maluch jest zdrowy i karmiony wyłącznie piersią, nie ma potrzeby podawania mu do picia żadnych dodatkowych płynów13Poradnik żywienia niemowląt, Medycyna Praktyczna, Kraków 2014. Po 6. miesiącu życia należy poić dziecko tylko wodą, która jest najlepszym (zaraz po mleku mamy) płynem gaszącym pragnienie14Poradnik karmienia piersią według zaleceń Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci, Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Niemowlęta potrzebują ok. 800 ml płynów na dobę w II półroczu, a ich zapotrzebowanie w przeliczeniu na kilogram masy ciała jest 4 razy większe niż u dorosłych15Szajewska H. i wsp., Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia PTGHiŻD. Pediatria, 2014, 11.3 321-338.! Dodatkowo ich dzienna utrata wody z organizmu może stanowić nawet 15% ich masy ciała16Jarosz M., Normy żywienia dla populacji polskiej, IŻŻ, Warszawa, 2017. dlatego tak ważne jest zapobieganie odwodnieniu u niemowląt i małych dzieci. Woda dla niemowląt musi mieć odpowiedni skład mineralny oraz naturalną czystość chemiczną i mikrobiologiczną, najlepsza będzie niskozmineralizowana, niegazowana, butelkowana woda najwyższej jakości17Szajewska H. i wsp., Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia PTGHiŻD. Pediatria, 2014, 11.3 321-338.. Przyzwyczajanie już w 1. r.ż. do picia wody ma wielkie znaczenie dla zdrowia w przyszłości: jest ważnym elementem w profilaktyce otyłości18AAP Committee on Nutrition. Pediatric Nutrition Handbook, 6th Edition. 2013.
Picie wody: efekty
Woda wpływa na cały nasz organizm! Zbyt małe spożycie wody może objawiać się poczuciem zmęczenia, brakiem koncentracji i uwagi, sennością, a nawet może doprowadzić do pogorszonej pracy narządów wewnętrznych19Jarosz M., Normy żywienia dla populacji polskiej, IŻŻ, Warszawa, 2017.! Nawet niewielki niedostatek wody może negatywnie wpływać na samopoczucie, zapamiętywanie, powoduje że dziecko szybciej się męczy20Perry CS I wsp., Hydration Status Moderates the Effects of Drinking Water on Children’s Cognitive Performance Appetite 95, 520-527. 2015 Aug 10 21Khana N. A., Rainea L. B., Drollettea E. S. i wsp.: The Relationship between Total Water Intake and Cognitive Control among Prepubertal Children. Ann Nutr Metab 2015;66(suppl 3):38–41.. Długofalowo spożywanie zbyt małej ilości płynów może skutkować chorobami układu moczowego, w tym pojawieniem się kamieni nerkowych22Evan A., Physiopathology and etiology of stone formation in the kidney and the urinary tract., Pediatric Nephrology 25.5 (2010): 831-841.. Z dużej utraty wody z organizmu wynikają poważne problemy: z wydolnością intelektualną i fizyczną, regulacją temperatury ciała i działaniem układu sercowo-naczyniowego23Scientific Opinion on Dietary Reference Values for water, EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition, and Allergies, EFSA Journal 2010; 8(3):1459. Dlatego tak ważne jest by dbać o właściwy stan nawodnienia, zwłaszcza w wyjątkowym czasie 1000 pierwszych dni życia, już od poczęcia
