Spis treści
We wspomaganiu odporności niemowlęcia czy procesów zachodzących w organizmie kluczowy jest skład mikrobioty jelitowej. Tak określa się tzw. pożyteczne bakterie. Jakie są najważniejsze zadania mikroflory jelitowej?
Mikrobiota to zespół mikroorganizmów zamieszkujących przewód pokarmowy, ale nie tylko.
Dotychczas uważano, że życie wewnątrzmaciczne jest jałowe i dziecko rodzi się z przewodem pokarmowym pozbawionym bakterii. Najnowsze badania pokazują jednak, że środowisko prenatalne nie jest sterylne, co oznacza, że jeszcze w czasie ciąży mikrobiota mamy zasiedla przewód pokarmowy malucha. Kolejnym etapem kolonizacji jelit dziecka jest poród. Przez poród drogami rodnymi dziecko otrzymuje bakterie przewodu pokarmowego i dróg rodnych matki, a przez cesarskie cięcie – jedynie bakterie skóry i bakterie ze środowiska. Pierwsze lata życia to czas intensywnej kolonizacji jelit, przede wszystkim przez bakterie rodzaju Bifidobacterium. W ciągu całego życia mikrobiota jelitowa ulega dynamicznym zmianom, tworząc ostatecznie bardzo złożony mechanizm.
Długotrwały proces tworzenia się mikrobioty jelitowej
Na skład mikrobioty jelitowej wpływa wiele czynników: środowisko, rodzaj porodu, sposób karmienia niemowlęcia, składniki dostarczane wraz z pożywieniem, a także kontakt z osobami z najbliższego otoczenia dziecka.
Ważna rola mikrobioty jelitowej
Mikrobiota wpływa na kształtowanie się układu odpornościowego. Są dwa miejsca w ciele człowieka, przez które antygeny (białka, które mogą być przyczyną chorób i infekcji) mogą dostać się do organizmu: skóra i błony śluzowe. Skóra stanowi barierę mechaniczną, jednak błony śluzowe, pokrywające m.in. przewód pokarmowy, są nieszczelne. Prawidłowa mikroflora jest kluczowa dla właściwego działania bariery jelitowej, bardzo istotnego elementu układu odpornościowego. To właśnie w przewodzie pokarmowym znajduje się najwięcej komórek układu odpornościowego!
Najważniejsze funkcje mikrobioty jelitowej:
- wspomaga trawienie pokarmu, biorąc udział w fermentacji niestrawionych węglowodanów jak np. galaktooligosacharydy (GOS), które stanowią pokarm dla bakterii probiotycznych;
- stymuluje układ odpornościowy, chroniąc organizm przed namnażaniem się niektórych, szkodliwych patogenów;
- tworzy krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe, które są źródłem energii dla komórek jelita;
- bierze udział w syntezie witamin K i z grupy B.
W pierwszych miesiącach życia najlepszym pokarmem, wspierającym zasiedlanie układu pokarmowego przez pożyteczne bakterie, jest mleko mamy.
