Woda jest składnikiem niezbędnym do życia, dlatego tak bardzo potrzebuje jej zarówno mama jak i dziecko. Pełni istotne funkcje w naszym organizmie, a zapotrzebowanie na nią zmienia się w zależności od etapu życia. Wniosek jest zatem prosty: Mamo, Maluchu: pij wodę!
Woda stanowi strukturalną część wszystkich komórek i tkanek w naszym organizmie. Ciało noworodka w 75% składa się z wody, a jej zawartość wraz z wiekiem zmniejsza się – w organizmie dorosłego człowieka stanowi 65% masy ciała1. Woda zapewnia prawidłowe funkcjonowanie organizmu2:
Ważną funkcją jest jej udział w regulacji temperatury ciała3. Dlatego mama powinna szczególnie dbać o odpowiednie nawodnienie organizmu, a u swojej pociechy od najmłodszych lat wyrabiać nawyk picia wody4.
Zdrowe nawodnienie jest nieodłącznym elementem w przypadku komponowania diety kobiet w ciąży. Podczas ciąży w organizmie kobiety zachodzi wiele zmian fizjologicznych. Zwiększa się objętość krążącej krwi, rozwijają się tkanki płodowe, zwiększa się masa narządów. W związku z tym zwiększa się również zapotrzebowanie na wodę5.
Już od początku ciąży woda pełni ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu zapłodnionej komórki jajowej. Płyn owodniowy w ok. 99% składa się właśnie z wody, a jego objętość w czasie trwania ciąży wzrasta5. Ponadto woda przenika przez łożysko z układu krążenia matki do płodu, któremu jest niezbędna do rozwoju i prawidłowego funkcjonowania. Właściwe nawodnienie w ciąży pomoże także w walce z dolegliwościami pojawiającymi się w I trymestrze, takimi jak: nudności, wymioty, zaparcia czy suchość skóry5.
Prawidłowe nawodnienie organizmu stanowi podstawę do produkcji odpowiedniej ilości mleka przez kobiety chcące karmić piersią6. Woda jest głównym składnikiem mleka matki, to rozpuszczalnik wszystkich składników pokarmu, woda zaspokaja też pragnienie i nawadnia organizm dziecka7. Mimo że ilość wypitej wody nie przekłada się bezpośrednio na produkcję mleka to odwodnienie matki może mieć istotny wpływ na rozwój i przebieg laktacji6. Dlatego mamie karmiącej zaleca się wypijanie odpowiedniej ilości płynów (2,7 l dziennie2) – głównie niskozmineralizowanej wody mineralnej lub wód źródlanych7.
W pierwszym półroczu życia dziecka, jeśli maluch jest zdrowy i karmiony wyłącznie piersią, nie ma potrzeby podawania mu do picia żadnych dodatkowych płynów8. Po 6. miesiącu życia należy poić dziecko tylko wodą, która jest najlepszym (zaraz po mleku mamy) płynem gaszącym pragnienie7. Niemowlęta potrzebują ok. 800 ml płynów na dobę w II półroczu, a ich zapotrzebowanie w przeliczeniu na kilogram masy ciała jest 4 razy większe niż u dorosłych4! Dodatkowo ich dzienna utrata wody z organizmu może stanowić nawet 15% ich masy ciała2 dlatego tak ważne jest zapobieganie odwodnieniu u niemowląt i małych dzieci. Woda dla niemowląt musi mieć odpowiedni skład mineralny oraz naturalną czystość chemiczną i mikrobiologiczną, najlepsza będzie niskozmineralizowana, niegazowana, butelkowana woda najwyższej jakości4. Przyzwyczajanie już w 1. r.ż. do picia wody ma wielkie znaczenie dla zdrowia w przyszłości: jest ważnym elementem w profilaktyce otyłości9.
Woda wpływa na cały nasz organizm! Zbyt małe spożycie wody może objawiać się poczuciem zmęczenia, brakiem koncentracji i uwagi, sennością, a nawet może doprowadzić do pogorszonej pracy narządów wewnętrznych2! Nawet niewielki niedostatek wody może negatywnie wpływać na samopoczucie, zapamiętywanie, powoduje że dziecko szybciej się męczy10 11. Długofalowo spożywanie zbyt małej ilości płynów może skutkować chorobami układu moczowego, w tym pojawieniem się kamieni nerkowych12. Z dużej utraty wody z organizmu wynikają poważne problemy: z wydolnością intelektualną i fizyczną, regulacją temperatury ciała i działaniem układu sercowo-naczyniowego13. Dlatego tak ważne jest by dbać o właściwy stan nawodnienia, zwłaszcza w wyjątkowym czasie 1000 pierwszych dni życia, już od poczęcia.
Zdrowe nawodnienie mamy i maluszka