Spis treści
Nic nie może się równać z mlekiem matki. Jego właściwości są kluczowe w pierwszych miesiącach życia niemowlaka i mają realny wpływ na jego zdrowie w kolejnych latach. Światowa Organizacja Zdrowia nie bez powodu zaleca wyłączne karmienie piersią do szóstego miesiąca życia dziecka. To bardzo ważny proces, w który musi być zaangażowany tata. Bez jego pomocy karmienie może nie przebiegać prawidłowo.
Jaki powinien być ojciec w czasie karmienia piersią? Zaangażowany!
Choć karmienie piersią jest instynktowne, można się nauczyć wielu metod i sposobów, które spowodują, że proces ten będzie przebiegał sprawniej i po prostu lepiej. Niestety etap wyłącznego karmienia piersią jest postrzegany przez wielu ojców jako moment pełnienia tylko biernej funkcji asystenta 1 Gamble D. I wsp., Fathers of breastfed infants: postponing and types of involvement. Journal of Obstetric, Gynecologic & Neonatal Nursing, 1993, 22.4: 358-365.. Należy czym prędzej wyłączyć takie myślenie! Tata ma tutaj naprawdę spore pole do popisu. Tata nie jest TYLKO asystentem – jesteś AŻ asystentem, niczym Robin u Batmana! Tacierzyństwo to ważne zadanie!
Zaangażowany supertata przede wszystkim może pomagać przy utrzymaniu prawidłowej pozycji, co jest kluczowe dla skutecznego karmienia2 Gamble D. I wsp., Fathers of breastfed infants: postponing and types of involvement. Journal of Obstetric, Gynecologic & Neonatal Nursing, 1993, 22.4: 358-365.. Czasem mama potrzebuje specjalnej poduszki, by niemowlak był w odpowiednim i wygodnym dla niego położeniu. To Twoje zadanie, by w momencie, gdy zajdzie taka potrzeba przybiec z poduszką do karmienia z drugiego pokoju lub ją poprawić, gdy się zsunie.
Pamiętaj o tym, że opieka nad dzieckiem niejedno ma imię. Gdy mama jest zrelaksowana i wypoczęta, może w pełni skupić się na pielęgnacji niemowlaka, a to może być w dużej mierze Twoja zasługa. Na pewno staniesz się w oczach partnerki bohaterem, gdy zapewnisz jej podczas karmienia piersią właściwą atmosferę – zadbaj o właściwe oświetlenie w pomieszczeniu, możesz też włączyć jej ulubioną muzykę, o masażu pleców nie wspominając.
Co jeść po porodzie?
Supertata musi pamiętać, że karmiąca mama potrzebuje specjalnego sposobu żywienia. Musi też mieć świadomość, że laktacja to ogromny wysiłek energetyczny dla organizmu (ponad 500 kcal dziennie3 Borszewska-Kormacka M. i wsp., Stanowisko grupy ekspertów w sprawie zaleceń żywieniowych dla kobiet w okresie laktacji, Stand Med Pediatr, 2013, 10 265-279!). Opieka nad dzieckiem, nocne czuwanie, karmienie piersią i domowe obowiązki – to naprawdę sporo. Dlatego często mamy w wolnej chwili starają się odpocząć, co dzieje się czasem kosztem jedzenia4 Poradnik karmienia piersią według zaleceń Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci, Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Rolą taty jest dopilnowanie, by mama żywiła się prawidłowo. Powinien jej zapewnić stałe zapasy owoców i orzechów do przegryzania podczas karmienia piersią, gotować zdrowe posiłki i zajmować się dzieckiem, by partnerka mogła w spokoju zjeść. Pamiętaj, że diety eliminacyjne są uzasadnione tylko w momencie, gdy zadecyduje o tym lekarz i tylko w określonych przypadkach5 Szajewska H. i wsp., Karmienie piersią. Stanowisko PTGHiŻD. Standardy Medyczne Pediatria, 2016, 13.1 9-24 . Dlatego drogi tato powinieneś być głosem rozsądku i tłumaczyć partnerce i wszystkim udzielającym „złotych rad”, że dziecko nie płacze akurat dlatego, że mama zjadła rano np. truskawki…
Poziom kluczowych składników w mleku mamy związany jest z tym co je6 Borszewska-Kormacka M. i wsp., Stanowisko grupy ekspertów w sprawie zaleceń żywieniowych dla kobiet w okresie laktacji, Stand Med Pediatr, 2013, 10 265-279. Dlatego supertata musi pilnować, by dieta w okresie karmienia piersią była odwzorowaniem zaleceń przedstawionych w Piramidzie Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej7 Borszewska-Kormacka M. i wsp., Stanowisko grupy ekspertów w sprawie zaleceń żywieniowych dla kobiet w okresie laktacji, Stand Med Pediatr, 2013, 10 265-279. Twoja partnerka codziennie powinna jeść warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe, mleko i produkty mleczne, mięso/ryby/jaja/rośliny strączkowe, oleje roślinne i orzechy. Postarajcie się razem wyrzec w tym czasie słodyczy, soli i żywności przetworzonej. Dlaczego razem? Byś dając dobry przykład mobilizował partnerkę do zdrowego żywienia! Pamiętaj też o tym, że dieta karmiącej matki wpływa na kulinarne wybory dziecka w przyszłości8 Poradnik karmienia piersią według zaleceń Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci, Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Nie wolno zapominać o płynach! Zaleca się, aby w okresie karmienia kobieta wypijała aż 2,7 litra płynów9 Jarosz M., Normy żywienia dla populacji polskiej, IŻŻ, Warszawa, 2017.. Drogi tato, pilnuj zatem by mama piła odpowiednią ilość płynów, najlepiej wody. Podstawiaj jej butelkę z wodą, gdy siedzi i karmi piersią, kontroluj też ile w danym dniu jej wypiła, rób herbatę i koktajle owocowe.
Noworodek w domu – Bądź wsparciem w ważnych decyzjach
Odpowiednia pomoc specjalistów, jak i wsparcie osób z najbliższego otoczenia mogą sprawić, że mama nie zdecyduje się na zbyt wczesne zakończenie laktacji10 Czy Polska jest krajem przyjaznym matce karmiącej? – Raport 2017, Centrum Nauki o Laktacji. Mało tego, okazuje się, że zaaprobowanie przez tatę decyzji dotyczących karmienia piersią jest ważnym czynnikiem wpływającym na praktyki karmienia piersią kobiet 11 Hauck Y. i wsp., Constructing compatibility managing breast-feeding and weaning from the mother’s perspective. QHR, 2002, 12.7 897-914. Ponad 90 proc. kobiet w ciąży odpowiedziało, że chce karmić swoje dziecko piersią i chciałaby to robić możliwie jak najdłużej, w tym ponad 70 proc. do roku lub dłużej12 Karmienie piersią w Polsce – Raport 2015, Centrum Nauki o Laktacji. W praktyce tylko połowa mam karmi piersią w 6. miesiącu życia dziecka13 Weker H., Socha P. i wsp., Kompleksowa ocena sposobu żywienia dzieci w wieku od 5. do 36. miesiąca życia, Instytut Matki i Dziecka, 2016. Na dłuższe karmienie piersią wpływ może mieć pomoc specjalisty, większa wiedza o zaletach karmienia piersią i wsparcie rodziny14 Karmienie piersią w Polsce – Raport 2015, Centrum Nauki o Laktacji .
Jako najczęstszy powód rezygnacji z karmienia piersią wskazywany jest problem z laktacją15 Karmienie piersią w Polsce – Raport 2015, Centrum Nauki o Laktacji. Dlatego przy pierwszych sygnałach należy niezwłocznie udać się do doradcy laktacyjnego. Laktacja stabilizuje się przez pierwsze tygodnie16 Borszewska-Kormacka M. i wsp., Stanowisko grupy ekspertów w sprawie zaleceń żywieniowych dla kobiet w okresie laktacji, Stand Med Pediatr, 2013, 10 265-279, więc szybka reakcja przy jakichkolwiek problemach jest kluczowa. Rola taty w wychowaniu dziecka jest nieoceniona – podobno jak w trakcie żywienia. Zaangażowany tata powinien posiadać wiedzę na temat korzyści, jakie niesie ze sobą karmienie piersią, a zalet jest mnóstwo (zarówno dla dziecka, jak i dla mamy). Mamy, które nie mogą karmić piersią czują się gorsze lub są w takiej pozycji stawiane17 Hauck Y. i wsp., Constructing compatibility managing breast-feeding and weaning from the mother’s perspective. QHR, 2002, 12.7 897-914, dlatego tata musi być dla niej ogromnym wsparciem psychicznym.
