Spis treści
1000 pierwszych dni życia dziecka to okres najintensywniejszego wzrostu i rozwoju. Proces ten będzie przebiegał prawidłowo tylko wtedy, gdy organizmowi dostarczany będzie właściwy budulec – składniki odżywcze z pożywienia. Źle zbilansowana dieta może doprowadzić do niekorzystnych dla zdrowia niedoborów. Jak ich uniknąć? Dlaczego rola Taty jest kluczowa?
Zdrowe żywienie dzieci jest bardzo ważne
Pierwsze lata życia są pod kątem żywienia bardzo ważne z dwóch powodów: to okres największego wzrostu i rozwoju organizmu, ale także czas, w którym kształtują się późniejsze upodobania i nawyki żywieniowe. Ma to wpływ na obecne i przyszłe zdrowie dziecka. Jak wynika z badań1 Weker H. i wsp.: ”Kompleksowa ocena sposobu żywienia dzieci w wieku 5.do 36. miesiąca życia – badanie ogólnopolskie 2016 rok”, Instytut Matki i Dziecka, 2017., dzieci w wieku 1-3 lat nie są w Polsce prawidłowo żywione. 42 proc. małych dzieci otrzymuje za mało wapnia, a co drugie za mało błonnika. Aż 88 proc. przyjmuje za mało mleka i produktów mlecznych oraz warzyw. 78 proc. dzieci jada za mało ryb, ponad połowa za mało tłuszczu i aż 94 proc. za mało niezbędnych dla rozwoju mózgu długołańcuchowych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (LCPUFA). Podobny odsetek dzieci przyjmuje za mało witaminy D z dietą, a co trzeci junior ma za mało jodu w diecie. Co trzecie dziecko ma nieprawidłową masę ciała.
Zasady racjonalnego żywienia dzieci
Gdzie popełniane są błędy i jak ich uniknąć? Jeśli uświadomisz sobie poniższe fakty, inaczej spojrzysz na przygotowywanie posiłków dla dziecka:
- 93 proc. dzieci otrzymuje posiłki z rodzinnego stołu2 Weker H. i wsp.: ”Kompleksowa ocena sposobu żywienia dzieci w wieku 5.do 36. miesiąca życia – badanie ogólnopolskie 2016 rok”, Instytut Matki i Dziecka, 2017.! Rodzice zapominają, że dziecko w pierwszych 1000 dni życia ma specjalne potrzeby żywieniowe, a tradycyjne żywienie Polaków pozostawia niestety wiele do życzenia
- Małe dziecko ma nawet sześciokrotnie większe zapotrzebowanie na składniki odżywcze niż osoby dorosłe3 Jarosz M. Normy żywienia dla populacji polskiej, IŻŻ, Warszawa 2017!
- Żołądek dziecka jest nawet pięć razy mniejszy, więc jeśli zje drożdżówkę lub inną słodką przekąskę, nie będzie już miał fizycznie miejsca na nic innego. O wiele lepiej dla dzieci, gdy przyjmą w tym czasie witaminy w owocach i warzywach. Zapamiętaj: żywność juniora powinna mieć wysoką wartość odżywczą!
- To prosta matematyka – skoro żołądek dziecka jest pięć razy mniejszy, a zapotrzebowanie sześciokrotnie większe, to czy zaspokoi jego potrzeby to samo co jedzą dorośli? Nigdy!
- W tym okresie ważne są zarówno witaminy, jak i składniki mineralne. To niezbędne elementy w skokach milowych rozwoju i usamodzielniania się dziecka. Witamina D oraz wapń są niezbędne do prawidłowego rozwoju kości4 Jarosz M. Normy żywienia dla populacji polskiej, IŻŻ, Warszawa 2017, żelazo i jod wspomagają funkcje poznawcze dzieci5 Jauregi-Lobera I., Iron deficiency and cognitive functions, Neuropsychatr Dis Treat. 2014, 10, 2087-2095, a witaminy C i A wzmacniają odporność6 Ross C., Vitamin A and retinoic acid in T cell–related immunity–. The American Journal of Clinical Nutrition, 2012, 96.5: 1166S-1172S.,7 Maggini, S., Wenzlaff, S., Hornig, D. Essential role of vitamin C and zinc in child immunity and health. Journal of International MedicalResearch, 2010, 38(2), 386-414..
Dlaczego powinieneś znać zasady zdrowego odżywiania dla dzieci
Supertata powinien doskonale wiedzieć, jak powinno wyglądać zdrowe śniadanie dla dzieci, obiad i kolacja. Podział zadań i obowiązków między matkę a ojcem zanika, coraz częściej ojcowie potrafią zrobić przy dziecku wszystko8 Maggini, S., Wenzlaff, S., Hornig, D. Essential role of vitamin C and zinc in child immunity and health. Journal of International MedicalResearch, 2010, 38(2), 386-414., a ponad połowa tatusiów deklaruje, że na równi z matką dziecka zajmuje się przygotowywaniem jedzenia dla dziecka9 „Być tatą. Wyniki badania polskich ojców”, Joanna Włodarczyk, Fundacja Dzieci Niczyje, Uniwersytet Warszawski, 2014.. Dołącz do nich! To od Ciebie i partnerki zależy CO dziecko zje, KIEDY i JAK posiłki będą podane, a DZIECKO decyduje CZY i ILE zje10 Szajewska H. i wsp., Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia PTGHiŻD. Pediatria, 2014, 11.3 321-338. . Pamiętaj o tym, że małe dziecko lubi NAŚLADOWAĆ dorosłych, chętnie odwzorowuje jego zachowania11 Poradnik żywienia dziecka w wieku od 1. do 3. roku życia, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2013. Tata MUSI być żywieniowym przykładem dla swojego dziecka. Ponadto uważa się, że pewne czynności ojciec wykonuje lepiej niż matka – np. przekazywanie wiedzy12 Sikorska, M. (2009). Nowa matka, nowy ojciec, nowe dziecko. O nowym układzie sił w polskich rodzinach. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne..
Dziecko po 1. roku życia już dużo rozumie, warto mu tłumaczyć, dlaczego zdrowe śniadanie dla dzieci jest bardzo ważnym początkiem dnia, dlaczego warto jeść regularnie, dlaczego należy jeść ryby, mleko, warzywa i owoce, dlaczego do gaszenia pragnienia służy tylko woda, dlaczego nie powinno się jeść słodyczy i żywności typu fastfood, dlaczego trzeba być aktywnym fizycznie. Dlaczego warto mieć wiedzę na temat żywienia? Bo rodzice, którzy mają świadomość, że prawidłowe żywienie we wczesnym dzieciństwie wpływa na zdrowie w przyszłości, lepiej żywią swoje dzieci13 Weker H. i wsp.: ”Kompleksowa ocena sposobu żywienia dzieci w wieku 5.do 36. miesiąca życia – badanie ogólnopolskie 2016 rok”, Instytut Matki i Dziecka, 2017.!
