Skip to main content

Badania kliniczne – co powinni wiedzieć rodzice

Z myślą o prawidłowym żywieniu niemowląt, powinniśmy się kierować tym, co dla nich najlepsze. Eksperci są zgodni, że najlepszym pokarmem jest mleko matki. Według Światowej Organizacji Zdrowia wyłączne karmienie piersią przez pierwsze 6 miesięcy to złoty standard żywienia niemowlaka. Nie zawsze jednak kobieta karmi piersią – wtedy optymalnym rozwiązaniem jest podawanie mleka modyfikowanego, które warto dobrać po konsultacji z lekarzem. Wybór dostępnych produktów jest szeroki, nie dziwi więc uczucie niepewności, które tym wyborom towarzyszy. Szukając odpowiedniego pokarmu dla niemowlęcia warto odwołać się również do badań klinicznych.

Z tego artykułu dowiesz się czym są badania kliniczne żywności, jak są prowadzone i jaką wiedzę dostarczają nam o żywności dla najmłodszych.

Czym są badania kliniczne?

Badania kliniczne są to badania naukowe prowadzone na pacjentach. Mają one na celu sprawdzenie czy lek, żywność lub inna substancja jest bezpieczna i na ile jest skuteczna. Badania kliniczne wykorzystywane są także przy szukaniu nowych metod zapobiegania chorobom, a także poprawie stanu zdrowia. Podlegają one ścisłym restrykcjom prawnym i mają na celu przede wszystkim ochronę i bezpieczeństwo osób biorących w nich udział.

Każde badanie składa się z czterech faz. Na każdym etapie priorytetem jest bezpieczeństwo uczestników, w przypadku badania żywności dla dzieci będzie to bezpieczeństwo najmłodszych pacjentów.

Czy możemy być pewni, że badania kliniczne są wiarygodne?

Badania kliniczne muszą być prowadzone z zasadami tzw. dobrej praktyki klinicznej (GCP – Good Clinical Practice). Wedle tych zasad to nie interesy nauki czy społeczeństwa są priorytetem, a dobro i bezpieczeństwo pacjenta. Badania kliniczne podlegają kontroli m.in. Komisji Bioetycznej oraz Komisji ds. Żywności i Leków. Wiarygodność przeprowadzanych badań zapewnia udział wielu niezależnych ekspertów. W badaniach najczęściej porównuje się nowe produkty do placebo albo do preparatów już istniejących na rynku. Losowy przydział do poszczególnych grup także zapewnia większą wiarygodność wyników.

W trakcie trwania badań klinicznych biorą udział osoby wykwalifikowane – w tym lekarze! To właśnie lekarze mają szeroką wiedzę w tym zakresie. W trakcie swojej pracy często na podstawie wyników badań klinicznych rekomendują swoim pacjentom dane rozwiązania – w tym żywieniowe!

Jak producenci żywności dla niemowląt korzystają z badań klinicznych?

Mleko kobiece od wielu lat jest obiektem badań klinicznych. Na przestrzeni lat udało się odkryć, że pokarm matki zawiera oligosacharydy, enzymy, nukleotydy a nawet komórki macierzyste. Według ekspertów mleko kobiece to najlepszy pokarm dla niemowlęcia, jednak mama nie zawsze karmi piersią i należy szukać alternatywnego sposobu żywienia. Badania kliniczne żywności są niezmiernie pomocne. Producenci mogą na przykład tak komponować skład mleka modyfikowanego, żeby ta jak najbardziej przypominała pokarm kobiecy. Pomimo tego, że mleka kobiecego nie da się odtworzyć, ze względu na unikalne składniki mleka matki, to jest on wzorem dla tworzenia mieszanek mlecznych. Najważniejsze jest, aby parametry rozwoju dziecka karmionego mlekiem modyfikowanym były porównywalne do dzieci karmionych piersią.  W okresie niemowlęcym obserwujemy wiele dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego. Niektóre składniki, które są dodawane do mleka modyfikowanego mogą pomagać w łagodzeniu niektórych dolegliwości trawiennych jak kolki, zaparcia czy ulewania. Jedną z takich zmian jest wzbogacenie mieszanki w prebiotyki (podobne do występujących w pokarmie kobiecym GOS/FOS) żeby łagodzić problemy z wypróżnianiem niemowlęcia. Istotne jest by poszczególne składniki, które są dodawane do mlek modyfikowanych także zostały poddane badaniom klinicznym.

Bardzo ważne są badania dotyczące bezpieczeństwa żywności dedykowanej niemowlętom i małym dzieciom, o których możesz przeczytać w artkule https://1000dni.pl/zywienie-i-rozwoj-niemowlecia/czy-zywnosc-dedykowana-niemowletom-i-malym.

Jak rodzice mogą korzystać z badań klinicznych żywności?

Pokarm mamy jest najlepszym sposobem żywienia noworodków i niemowląt. Zdarzają się jednak sytuacje, kiedy mama nie może karmić piersią albo ilość pokarmu z różnych przyczyn jest niewystarczająca. O różnych sposobach karmienia możesz przeczytać w artykule https://1000dni.pl/0-6-miesiecy/karmienie-mieszane-czy-dobry-sposob-zywienia

Decyzja co do zastosowania odpowiedniego mleka modyfikowanego nie zawsze jest prosta. Przy wyborze warto kierować się odpowiednią kompozycją, która wesprze prawidłowy rozwój niemowlęcia. Pamiętaj, że przy doborze mleka dla malucha pomoże lekarz – ma on szeroką wiedzę w tym zakresie, a w swojej pracy kieruje się także badaniami klinicznymi jak i bezpieczeństwem. Wsparcie specjalisty szczególnie się przyda w sytuacji, gdy u dziecka obserwujemy różne dodatkowe objawy, na przykład ze strony przewodu pokarmowego jak kolki, ulewania czy zaparcia.