Spis treści
Nauka ssania to kluczowy moment. Właściwa technika karmienia piersią wspiera ponadto rozwój kolejnych etapów nauki spożywania pokarmów i ma korzystny wpływ na ułożenie zębów mlecznych1 Raport karmienie piersią w Polsce, Centrum Nauki o Laktacji 2015.
W pierwszych latach życia ważne jest nie tylko, czym jest karmione dziecko, ale też jak – począwszy od odpowiedniej techniki karmienia piersią, poprzez dobór właściwego smoczka, skończywszy na rozwoju kolejnych umiejętności spożywania pokarmów, jak jedzenie z łyżeczki, gryzienie, odgryzanie, żucie, picie z kubka2 Winnicka E., Rozwój umiejętności jedzenia w 1. roku życia− co warto wiedzieć Standardy Medyczne Pediatria 2017 T. 14 754-762.
Jeśli chcesz dowiedzieć się jak przystawiać noworodka – czytaj dalej.
Czy dziecko jest prawidłowo przystawione do piersi?
Jak przystawić dziecko do brodawki? Prawidłowe uchwycenie piersi pozwalające na uzyskanie właściwej ilości mleka i nieprowadzące do bólu lub urazu brodawki, można rozpoznać po następujących cechach3 Poradnik karmienia piersią według zaleceń Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci, Wydawnictwo Lekarskie PZWL:
- rozchylenie górnej i dolnej wargi dziecka tworzy kąt rozwarty (120–130°)
- broda i czubek nosa dotykają piersi
- w trakcie ssania język może być widoczny w kąciku ust
- policzki są wypełnione
- ucho, ramię i biodro dziecka znajdują się w jednej linii
- dziecko leży na boku, przytulone do mamy brzuszkiem
- czasami słychać miarowe przełykanie (może być słyszalny dźwięk przypominający głoskę „k”)
- dziecko jest przystawiane do piersi, a nie pierś do dziecka
- maluch powinien uchwycić brodawkę z całą otoczką lub dużą jej częścią, tak aby pierś szczelnie wypełniała jego buzię
Gdy nos niemowlaka jest za bardzo wtulony i uniemożliwia oddychanie, należy bardziej przytulić tułów i pośladki, co spowoduje, że główka samoistnie odchyli się do tyłu, a twarz będzie nieco lżej przylegała do piersi. Po kilku szybkich płytkich ruchach dziecko wykonuje wolniejsze, miarowe, głębokie ruchy żuchwy4 Borszewska-Kormacka M. i wsp., Stanowisko grupy ekspertów w sprawie zaleceń żywieniowych dla kobiet w okresie laktacji, Stand Med Pediatr, 2013, 10 265-279, co można rozpoznać po tym, że poruszają się nawet uszy.
Odczucie, jakie towarzyszy karmieniu, to lekkie pociąganie lub mrowienie, które wiąże się z samoistnym wypływem pokarmu5 Borszewska-Kormacka M. i wsp., Stanowisko grupy ekspertów w sprawie zaleceń żywieniowych dla kobiet w okresie laktacji, Stand Med Pediatr, 2013, 10 265-279.
Jeśli mama odczuwa nieprzemijający po minucie dyskomfort brodawki, będący zawsze oznaką nieprawidłowego uchwycenia przez dziecko piersi, należy włożyć delikatnie czysty palec do buzi malca, aby przerwać ssanie, wyjąć pierś i poprawić pozycję6 Poradnik karmienia piersią według zaleceń Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci, Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Warto tak robić do skutku. Nieprawidłowe przystawienie noworodka do karmienia może skutkować często uszkodzeniem brodawki, co rodzi problemy dla obojga.
Bardzo ważne jest, by każde przystawienie dziecka do piersi było prawidłowe.
Jeśli dziecko uchwyci pierś za płytko, karmienie należy przerwać, można to zrobić, wsuwając mały palec do kącika ust dziecka7Szajewska H. i wsp., Karmienie piersią. Stanowisko PTGHiŻD. Standardy Medyczne Pediatria, 2016, 13.1 9-24.. Po chwili można spróbować prawidłowo przystawić je do piersi.
Oznaki nieprawidłowej techniki karmienia
Nieprawidłową technikę karmienia można rozpoznać m.in. po tym, że policzki dziecka są wciągnięte i dziecko cmoka przy karmieniu8Nehring-Gugulska M., Żukowska Rubik M., Pietkiewicz A., Karmienie piersią w teorii i praktyce – Podręcznik dla doradców i konsultantów laktacyjnych oraz położnych, pielęgniarek i lekarzy, Medycyna Praktyczna, Kraków 2012. Znakiem, że karmienie nie przebiega prawidłowo, może być brak przerw w ssaniu oraz bolesne odczuwanie karmienia przez matkę.
Maluch może zbyt płytko chwytać pierś – wtedy w jego ustach znajduje się głównie brodawka, bez otoczki. Przy takim chwytaniu piersi ruchy ssące są zbyt płytkie, co może powodować, iż pierś nie będzie opróżniana do końca. Wynikiem tego mogą być zastoje, ból brodawek oraz stany zapalne. O nieprawidłowej technice karmienia może świadczyć pojawianie się reakcji obronnych dziecka, takich jak ucieczka w sen przed karmieniem, niepokój, wypychanie języka, blokowanie przepływu mleka językiem, kąsanie zamiast ssania, słabe przybieranie na wadze.
Dla budowania prawidłowych nawyków szczególnie ważny jest początkowy okres nauki ssania, czyli pierwszy miesiąc życia. Jeśli wystąpią obawy, czy dziecko w prawidłowy sposób pobiera pokarm z piersi, gdy odczuwany jest dyskomfort w trakcie karmienia najlepiej zasięgnąć porady fachowca – lekarza, położnej lub doradcy laktacyjnego9 Poradnik karmienia piersią według zaleceń Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci, Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
