Produkty zbożowe są cennym źródłem węglowodanów złożonych m.in. skrobi, błonnika pokarmowego, białka roślinnego, witamin z grupy B oraz składników mineralnych np. żelaza, miedzi, magnezu1. Wartość odżywcza produktów otrzymywanych ze zbóż uzależniona jest od stopnia przemiału ziarna2. Im bardziej oczyszczone ziarno, tym mniej zawiera ono błonnika i innych składników odżywczych3. Żywienie niemowląt i małych dzieci różni się jednak od żywienia dorosłych czy starszych dzieci: w diecie maluchów zalecane są różnego rodzaju produkty zbożowe, zarówno te oczyszczone, jak i pełnoziarniste4. Warto pamiętać by razowe produkty zbożowe wprowadzać do diety malucha stopniowo, tak aby nadmiar błonnika nie powodował wzdęć5. Kaszki są typowym początkowym posiłkiem uzupełniającym6. W schemacie żywienia niemowląt wymieniane są jako jeden z pierwszych posiłków, jakie można podać maluszkowi przy rozpoczynaniu rozszerzania diety czyli w okolicach 5- 6. miesiąca7.
Wprowadzając do diety małego dziecka kaszki możemy wybierać spośród tych gotowych, specjalnie przygotowanych dla niemowląt i małych dzieci oraz kasz tradycyjnych, drobnoziarnistych do których należy m.in. kasza manna, kukurydziana, orkiszowa czy ryżowa. W skład kaszek specjalnie przygotowanych dla dzieci wchodzą różnego rodzaju zboża, często dodatkiem są również owoce. Zbożowe kaszki dla dzieci dzielą się na mleczne, przygotowywane na ciepłej wodzie dobrej jakości oraz bezmleczne, które należy przyrządzać na bazie mleka mamy lub odpowiedniego dla wieku malucha mleka modyfikowanego.
Warto pamiętać, że przewagą kaszek dla niemowląt i małych dzieci (z oznaczeniem wieku) jest ich bezpieczeństwo. Wybierając tę kategorię żywności rodzic ma pewność, że jest to produkt najwyższej jakości8. Zgodnie z prawem produkty te nie zawierają konserwantów, sztucznych barwników czy wzmacniaczy samku i dodatkowo muszą spełniać rygorystyczne normy, w przypadku owoców i zbóż nawet kilka tysięcy razy surowsze niż w przypadku żywności ogólnego przeznaczenia9 10 11! Jest to niezwykle istotne, gdyż organizm dziecka w 1000 pierwszych dni jest wyjątkowo wrażliwy na wpływ czynników zewnętrznych.
Wybierając kaszkę dla niemowlaka warto sięgać po tę, która zawiera cukry naturalnie występujące w produkcie, pochodzące ze zbóż, owoców czy mleka. Podawanie niesłodzonych i niesolonych pokarmów zaleca się nie tylko z powodu długofalowego wpływu na zdrowie dziecka, ale także kształcenia właściwych przyzwyczajeń i preferencji żywieniowych w późniejszym życiu12. Warto zatem wybierać produkty, które w składzie nie mają wymienionych: cukru, sacharozy, miodu, syropu glukozowego, fruktozy czy innych cukrów dodanych. Maltodekstryna, wbrew powszechnej opinii, nie posiada właściwości słodzących, jest dodawana w małych ilościach ze względów technologicznych np. ułatwia proces suszenia owoców czy sprawia, że nie powstają grudki13. Czasem przy czytaniu etykiety produktu oznaczonego "bez dodatku cukru i soli" może być dla nas zaskoczeniem pozycja cukry czy sód w tabeli wartości odżywczej. Dzieje się tak dlatego, że pozycja cukry w tabeli obejmuje nie tylko dodany cukier, ale też cukry występujące naturalnie w owocach (np. fruktozę) czy mleku (np. laktozę). Dlatego główną wskazówką w poszukiwaniu kaszki bez dodatku cukru jest lista składników.
Wartościowe śniadanie powinno zawierać produkty zbożowe, porcję owoców i warzyw oraz porcję produktów mlecznych14. Ziarna zbóż to doskonałe źródło węglowodanów – ważnych dla nauki i wzmożonej koncentracji15. Dodatkowo ze względu na wartość energetyczną i odżywczą (dodatek witamin i składników mineralnych) kaszki mleczne są pełnowartościowym posiłkiem i świetnie sprawdzą się jako propozycja śniadaniowa dla dziecka. Pamiętaj, że regularne spożywanie śniadań to jeden z prawidłowych nawyków żywieniowych, którego warto uczyć dziecko już od samego początku. Podawanie kaszki na kolację również jest dobrym pomysłem, ponieważ stanowią sycący posiłek. Zawierają skrobię, która jest dobrze trawiona i powinna być (oprócz laktozy z mleka mamy) podstawowym węglowodanem w żywieniu dzieci1.
Żywienie niemowląt i małych dzieci