10 najważniejszych zasad dotyczących żywienia od Pediatry

Pracując od wielu lat z małymi dziećmi i ich rodzicami, najbardziej zafascynowały mnie kwestie rozwojowe i nierozerwalnie związane z nimi żywienie najmłodszych. 1000 pierwszych dni życia dziecka czyli od poczęcia przez pierwsze lata to okres najintensywniejszego rozwoju i wzrostu dziecka. Ten etap już nigdy się nie powtórzy. 1000 pierwszych dni ma fundamentalne znaczenie dla zdrowia maluszka teraz i w dorosłym życiu. Chciałabym przedstawić Ci 10 najważniejszych zasad, jakie dostrzegam w żywieniu małych dzieci. To zasady oparte na badaniach naukowych, które sprawdzają się w praktyce:

1. Zadbaj o dietę już na etapie ciąży – to okres, kiedy mamy do czynienia z największym tempem zmian, jeżeli chodzi o rozwój dziecka. Dzięki warunkom jakie maluszek ma w brzuchu mamy zachodzi tzw. programowanie metaboliczne. Różne składniki pokarmowe programują zdrowie małego człowieka w przyszłych latach. Organizm dziecka w łonie matki, ale także w pierwszych latach życia jest bardzo wrażliwy na nadmiar lub niedobór różnych składników pokarmowych. Ciąża to nie czas na odchudzanie, ale też nie musisz jeść „za dwojga”. Poznaj poradnik żywienia w ciąży i dowiedz się jak prawidłowo odżywiać się w tym czasie.
2. Jeśli to możliwe, karm piersią – o zaletach karmienia piersią nigdy dość. Pokarm mamy odżywia maluszka, wpływa na prawidłowy rozwój mikrobiomu jelitowego, jest także lekarstwem. Zawiera wiele cennych składników, które są trudne do odtworzenia. Zgodnie z zaleceniami WHO staraj się karmić wyłącznie piersią w pierwszych 6 m.ż., a następnie do 1-2 r.ż., tak długo jak Ty i maluszek tego potrzebujecie. W trakcie karmienia piersią wiele aromatów pokarmowych przechodzi do pokarmu kobiecego. Dziecko dzięki temu zapoznaje się z nimi i zaczyna tolerować różne smaki. Jeżeli Twoja dieta w tym okresie będzie urozmaicona, maluszek będzie miał szansę na poznawanie i polubienie nowych smaków. Jeśli karmisz piersią zapoznaj się z tym poradnikiem.
3. Mleko to podstawa żywienia w 1. roku życia – jeżeli z różnych przyczyn nie możesz karmić piersią, podawaj mleko modyfikowane, które zarekomenduje Ci lekarz. Jest ono bezpieczne, odpowiednio zbilansowane i zaspokaja potrzeby żywieniowe w tym kluczowym okresie rozwoju. Pomimo tego, że maluch od 17.-26. tyg. życia powinien mieć rozszerzaną dietę to stałe posiłki stanowią jedynie uzupełnienie diety niemowlęcia. Podstawą żywienia w pierwszym roku życia jest mleko mamy lub mleko modyfikowane. Jeżeli niemowlę ma dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego albo rozwinęło alergię pokarmową wybierz z lekarzem odpowiednią mieszankę specjalistyczną.
4. Aktywne rozszerzanie diety – to kolejny ważny etap, często towarzyszy mu niepewność rodziców. Jeżeli Twój maluszek jest ogólnie zdrowy wprowadzaj codziennie nowy produkt zaczynając od zielonych warzyw –  po kilku tygodniach zapewni to dziecku urozmaiconą dietę. Różnorodność produktów zmniejsza ryzyko chorób alergicznych w przyszłości. Nie rozszerzaj diety dziecka przed 17. t.ż., ale też nie odkładaj jej na 7-8 m.ż. Wprowadzanie produktów uzupełniających około 6. m.ż. jest niezbędne dla prawidłowego rozwoju dziecka a także dla wyrobienia zdrowych nawyków żywieniowych. Sprawdź poradnik dotyczący żywienia dziecka do 1.r.ż – link.
5. Napoje – jeżeli Twój maluszek jest już na etapie rozszerzania diety, proponuj wodę w kubeczku. Pamiętaj – przed pierwszymi urodzinami nie podajemy dzieciom do picia niemodyfikowanego mleka krowiego czy koziego ani napojów roślinnych. Ze względu na nieodpowiednią zawartość soli mineralnych i innych składników stanowią zbyt duże obciążenie dla niedojrzałych nerek. Nie zalecamy również podawania soków – zawierają zbyt dużo cukrów i pozbawione są cennego błonnika pokarmowego. Ich podawanie przyzwyczaja dziecko do słodkiego smaku a także zaburza doznania głodu i sytości.
6. Twoje dziecko nie chce warzyw – nie zniechęcaj się. Zalecamy, aby pierwszymi wprowadzanymi produktami były warzywa, zwłaszcza zielone. Zwiększa to szanse, że maluszek je polubi. Jeżeli mimo to obserwujesz dużą niechęć swojego dziecka do warzyw pamiętaj, że stała, konsekwentna ekspozycja (nawet do 15 razy!) na różne produkty daje szanse na ich akceptację, a z czasem nawet na polubienie. Pamiętaj też, że sami dajemy przykład. Jeżeli w naszej diecie znajduje się dużo warzyw i owoców jest zdecydowanie bardziej prawdopodobne, że dziecko też będzie je spożywać.
7. Nie bój się glutenu i produktów potencjalnie uczulających. Zgodnie z najnowszymi zaleceniami większości towarzystw naukowych zarówno gluten jak i produkty, które często uczulają (takie jak jaja, orzechy, ryby i owoce morza) wprowadzamy w tym samym okresie co inne pokarmy. Podajemy je w niewielkich ilościach i regularnie. Taka wczesna i stała ekspozycja na pokarmy zwiększa ich tolerancję. Opóźnienie wprowadzania produktów potencjalnie alergizujących nie chroni przed alergiami. Zapoznaj się z kalendarzem żywienia dziecka w 1000 pierwszych dni, który przybliży Ci jak rozszerzać dietę niemowlęcia – link.
8. Przy wyborze produktów dla najmłodszych kieruj się bezpieczeństwem i jakością – przewód pokarmowy małego dziecka wchłania zdecydowanie więcej zanieczyszczeń z dietą. Dodatkowo mechanizmy, które neutralizują szkodliwe związki, ze względu na swoją niedojrzałość, działają mniej sprawnie niż u osób dorosłych. Dlatego niezmiernie ważne jest, aby produkty, które proponujemy najmłodszym były sprawdzone pod kątem zanieczyszczeń, a także nie zawierały zbędnych dodatków jak konserwanty czy wzmacniacze smaku. Z uwagi na wrażliwy organizm dziecka żywność z oznaczeniem wieku na opakowaniu spełnia znacznie bardziej rygorystyczne normy pod kątem zanieczyszczeń niż żywność ogólnego spożycia. Ponadto posiłki dedykowane najmłodszym nie powinny mieć konserwantów jak i sztucznych barwników.
9. Każde dziecko jest inne – zwracaj uwagę na sygnały głodu i sytości. Kiedy dziecko uznaje, że kończy posiłek, uszanuj to. Podczas posiłków unikamy rozpraszaczy jak ekrany – stale musimy sobie o tym przypominać. Niech to będzie czas doznań związanych z jedzeniem, oglądaniem pokarmu, smakowaniem, czuciem zapachu, dotykaniem różnych konsystencji.
10. Małe dzieci mają specjalne potrzeby żywieniowe – kierując się powyższymi zasadami pamiętaj o unikaniu produktów wysokoprzetworzonych, soli i cukru nawet do 3 r.ż. Dieta Roczniaka coraz bardziej przypomina dietę dorosłych, jednak jego organizm ma jeszcze inne potrzeby żywieniowe. Dzieci w wieku 1-3 to grupa, która jest szczególnie narażona na występowanie  niedoborów żywieniowych składników takich jak wapń, witamina D czy żelazo. Oprócz prawidłowo zbilansowanej diety, podawanie mleka modyfikowanego dla młodszych dzieci po 1. roku życia pomaga w uzupełnieniu tych niedoborowych składników odżywczych. Dowiedz się z poradnika jak powinno wyglądać żywienie Juniora – link.

Na koniec chciałam Ci powiedzieć, żeby nie martwić się na zapas. 1000 pierwszych dni życia dziecka czyli od poczęcia przez pierwsze lata to okres najintensywniejszego rozwoju i wzrostu dziecka. Ten etap już nigdy się nie powtórzy, dlatego warto zadbać o jego żywienie od pierwszych wspólnych chwil. Jeżeli Twój maluszek ma jakiekolwiek objawy ze strony przewodu pokarmowego to w zdecydowanej większości są one przejściowe. Warto konsultować się z lekarzem i korzystać ze sprawdzonych źródeł wiedzy.

Zaciekawił Cię ten temat?