Spis treści
Proces kształtowania układu immunologicznego, odpowiedzialnego za obronę przed drobnoustrojami ma miejsce w 1000 pierwszych dni życia. To kluczowy czas dla rozwoju organizmu, w którym, dzięki odpowiednim działaniom, możemy kształtować odporność i budować barierę ochronną organizmu. Karmienie piersią to naturalny sposób na dostarczanie niemowlęciu niezbędnych składników odżywczych. Dowiedz się więcej jak karmienie piersią wpływa na organizm i odporność maluchów.
Jak funkcjonuje układ immunologiczny?
Na etapie ciąży główną barierę ochronną dla dziecka stanowi organizm matki. Po narodzinach organizm dziecka nie jest gotowy do obrony przed czynnikami zewnętrznymi i musi być wspierany, m.in. poprzez prawidłową dietę. Odpowiednie składniki odżywcze wzmacniają układ immunologiczny dziecka, aby stał się mocną tarczą ochronną organizmu. Proces ten będzie trwał nawet do 12. roku życia. Pierwszym najlepszym pokarmem dla niemowlęcia i źródłem składników dla odporności, rekomendowanym przez ekspertów, jest mleko matki.
Znaczenie mleka mamy dla odporności dziecka
Skład mleka matki i jego właściwości są kluczowe dla budowania odporności. Jako źródło odpowiedniej ilości wartościowych składników odżywczych to najważniejszy pokarm dla niemowląt. W jego skład wchodzą m.in. prebiotyki (głównie oligosacharydy), które korzystnie stymulują wzrost mikroflory jelitowej, przez sprzyjanie rozwojowi pożytecznych bakterii i jednoczesne zmniejszanie ilości drobnoustrojów chorobotwórczych. Mleko matki zawiera również związki aktywne immunologicznie, białka oraz enzymy. Do podstawowych składników pokarmu matki, odpowiedzialnych za wspomaganie odporności, należą m.in. witaminy A. WItamina C dla niemowląt karmionych piersią nie musi być suplementowana ponieważ jej źródłem jest mleko mamy, a także może być mleko modyfikowane. Karmienie piersią zmniejsza więc ryzyko wystąpienia infekcji u dzieci oraz wpływa na budowanie ich odporności w wieku późniejszym. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca wyłączne karmienie mlekiem mamy do 6. miesiąca życia dziecka.
Dieta mamy a odporność niemowlęcia.
Należy pamiętać, że dieta mamy zarówno w okresie ciąży, jak i karmienia piersią, powinna być urozmaicona i zawierać wartościowe składniki odżywcze. Posiłki, jakie spożywa karmiąca mama, odgrywają decydującą rolę w rozwoju młodego organizmu. Zawarte w diecie w czasie ciąży i laktacji składniki, w tym witaminy i składniki mineralne, mają wpływ na kształtowanie się układu immunologicznego. Dlatego przede wszystkim w jadłospisie mamy powinny znaleźć się: źródła kwasów z grupy omega 3 i żelaza. Nie powinno się także zapominać o suplementacji. Niedobór witaminy D w okresie ciąży i karmienia piersią powinien być jak najszybciej korygowany, a dawka zawsze powinna być ustalona z lekarzem.
Odporność i zdrowie niemowlaka i dziecka
Czy mama zakażona wirusem COVID-19 może karmić piersią?
Karmienie dzieci w dobie pandemii budzi wiele kontrowersji zwłaszcza jeżeli chodzi o karmienie mlekiem mamy. Niewielka ilość badań powoduje dyskusje wśród wielu towarzystw naukowych. Mamy, u których stwierdzono zakażenie wirusem powinny również zbadać swojego Malucha. Na ten moment wszystko wskazuje na to, że do mleka kobiecego nie przechodzi SARS-CoV-21Ziarnik M, Sosnowska J, COVID-19- epidemiologia, obraz kliniczny oraz postępowanie z ciężarną i noworodkiem, Standardy Medyczne/Pediatria,2020,17:118-129. Jednak niewielka ilość badań dotyczących karmienia naturalnego w tej wyjątkowej sytuacji powoduje, że nie ma jednoznacznych wytycznych co do podawania mleka mamy dzieciom, u których mam wykryto zakażenie. Wszystkie towarzystwa są jednak spójne co do zachowania ostrożności przy kontakcie z noworodkiem i pamiętaniu o bezpiecznej odległości i szczególnej higienie. Ponadto mamy, które zamierzają karmić piersią po wyzdrowieniu powinny przez cały czas stymulować laktację poprzez odciąganie pokarmu2Królak-Olejnik B, COVID-19 a karmienie piersią, Standardy Medyczne/Pediatria, 2020,17.
Wprowadzone zmiany zostały zapisane.